عنوان الموضوع : قبائل قره و العمور فى الجزائر
مقدم من طرف منتديات العندليب
قبائل العمور و قره هى من اشهر قبائل الجزائر و تنتشر فى عدة مناطق من ربوع الوطن بالوقت الحالى و سنحاول ان نعرف اهم فروعها المعروفه لدى عامة المؤرخين و نحاول ايجاد بقية الفروع المندمجه فى تحالفات اخرى
1- العمور و قره عند العلامه بن خلدون
العمور من بنى عمرو بن عبد مناف من بنى هلال القيسيه العدنانيه العربيه
قره هم من بنى قره بن عبد مناف من بنى هلال القيسيه العدنانيه العربيه
مواطنهم :
هى من الاوراس الغربى الى غاية جبل راشد هو جبل العمور الآن شمال الاغواط اى آفلو
وهم يسكنون الجبال و الضواحى و مناطق الحضنه و الصحارى
وهاته مساكنهم لعهد بن خلدون و التى ستتغير فى ما بعد
فروعهم :
بنى قره ....لم يذكر بن خلدون فروعها الا بنى جرمون وهم من بنى قره المندمجه فى قبائل جشم الهوازنيه القيسيه العربيه فى اقليم تامسنا او ما يسمى اقليم الشاويه فى المغرب الاقصى الآن
اما بنى قره فى الجزائر فهم متفرقون بين القبائل خاصة فى الشرق الجزائرى واشهر أمرائهم هو ماضى بن مقرب فى عهد الدوله الحماديه
و الأمير سماد بن نخيل فى عهد ثورة بن غانيه ضد دولة الموحدين
اما العمور ذكر بن خلدون فروعهم وهى اولاد عبد الله و بنى مره
بنى مره هم متفرقون فى القبائل و المدن
ومن اولاد عبد الله الفروع التاليه
اولاد ماضى و اولاد فارس و اولاد عزيز يستوطنون جبل الاوراس الغربى وهم مجاورين لقبيلة غمره و قبائل بنى رياح أسياد المنطقه و المتولين جبايتها
اولاد شكر وهم فرعان الأول اولاد محيا يستوطنون منطقة آفلو ومنهم اولاد يحى وهم حلفاء لقبائل بنى سويد و بنى نائل من بنى خميس العرويه ومحاربين لقبائل بنى النضر جيرانهم و الثانى اولاد زكرير (او اولاد زكرى ) ومنهم اولاد زيرى يستوطنون منطقة كسال الى البيض و ما جاورها وهم حلفاء لبنى عامر
لو حللنا كلام بن خلدون نجد ان العمور و بنى قره استوطنوا اولا الشرق الجزائرى فى الاوراس الغربى و الحضنه و بلاد الزاب ثم زحفت فروع منهم الى جبال راشد فى العهد الموحدى وطردوا بنى راشد الزناتيين منه الى مناطق معسكر و تلمسان و اصبح يحمل اسمهم الى الآن جبال العمور المجاوره الى جبال اولاد نايل شرقا و جبال القصور غربا ومنه خلاصة ان اصل العمور هو الشرق الجزائرى ثم انتقلوا الى الغرب ... وهذا سيساعدنا ربما فى ابطال ادعاء بعض الخرافات حول عرش العمور فى بلاد الزاب فى طولقه وانهم قدموا من جبال العمور فى آفلو بعد قصة خرافيه شعبيه معروفه بل العكس ان العمور فى طولقه وما جاورها هم من الاوراس الغربى و استوطنوا طولقه والله اعلم
2-- العمور وقره بعد العلامه بن خلدون
تفرقت و تفرعت قبائل العمور و قره فى مختلف انحاء الجزائر و شكلت تحالفات و اعراش خاص بها و استوطن الكثير من العمور المناطق التليه و سنذكر اهم تجمعات العمور فى الجزائر
------- عرش العمور فى جبال العمور فى شمال الاغواط
هو من اكبر التجمعات القبليه فى ولاية الاغواط ومركزه هو آفلو وماجاورها وهم بالأساس من قبائل اولاد شكر وهم كتالى
1. اولاد ميمون الشراقه
2. اولاد ميمون الغرابه
3. اولاد دخيل
4. الرحامنه
5. اولاد موخه
6. اولاد زيرى
7. الشكاكله
8. اولاد داود
9. اولاد سعد
10. فراشيش
11. القصاوره
12. اولاد رياب
-------- عرش العمور فى الزاب الغربى فى طولقه و برج بن عزوز و بوشقرون وما جاورهم
وهم الكبابسه و اولاد مساهل و النوافع و اولاد بن خليل و اولاد عطاف
عرش العمور فى طولقه على الارجح هو من فرع اولاد فارس وهناك رواية شعبيه متداوله ان العمور فى طولقه قدموا من عرش العمور الذى فى آفلو وهذا بعد هزيمتهم امام عرش البازيد فى آفلو بسبب معركه و تصفية حسابات ؟؟؟؟ لكن كما هو معروف ان العمور هو اكبر عرش فى آفلو و جبال العمور هى تحمل اسمهم و البازيد مازال عرش فى آفلو وهو اقل بكثير من قبائل العمور ؟؟؟ فكيف يتم طردهم من جبلهم ؟؟؟؟؟؟ وايضا هناك عرش البازيد فى الدوسن وهو مجاور لعرش العمور الذى يعتبر اكبر عرش فى طولقه الآن ؟؟؟؟ هل من المعقول البازيد هربوا مع العمور الى طولقه ؟؟؟؟؟
تبقى هاته الخرافه متعارضه مع ما قاله العلامه بن خلدون ان قبائل العمور هى مستوطنه من الاوراس شرقا الى جبال آفلو غربا يعنى العمور فى طولقه وما جاورهم هم من الاعراش الاصليه لها وربما فقط هم فرع قريب من الاوراس كما ذكرهم بن خلدون و على الارجح هم اولاد فارس من اولاد عنان من اولاد محمد من اولاد عبد الله من العمور القبيله الأم الذين يحملون اسمها الى اليوم ......................... والله اعلم ......... وينقسم عرش العمور فى الزاب الغربى الى مايلى
1. العمور الغرابه وتمركزهم الكبير فى طولقه و برج بن عزوز وهم
--- الكبابسه وهم اهل المشيخه و الأماره فى عرش العمور و ينقسمون الى خمسة فروع وهى
الفكارنه و اولاد الصغير و العواشير و الهوامله والزكاره ( ربما هم من اولاد زكرى من اولاد شكر؟؟؟؟)
---- اولاد مساهل .... وهم اكثر فى برج بن عزوز
2. النوافع واهم تمركز لهم هو فرفار
3. اولاد عطاف وهم العمور فى بوشقرون
4. اولاد بن خليل و هم العمور فى ليشانه
------- عرش العمور فى النعامه فى عين الصفراء وما جورها
وهم نازحين من مناطق آفلو من جبال العمور الى جبال القصور وكما قال بن خلدون ان هناك فرع من اولاد شكر قد تم زحزحتهم من جبال العمور الى جبال كسال و بعد بن خلدون تزحزحوا الى مناطق النعامه والى غاية مناطق فكيك فى المغرب الاقصى وهم من فرع اولاد شكر و على الأرجح من اولاد زكرير( او اولاد زكري) واهم فروعهم هى
1. الصواله
2. الشوارب
3. المذابيح
4. اولاد عبد الله
5. اولاد الشحمى
6. المرينات
7. اولاد قطيب
----- عرش اولاد ماضى ..... شمال المسيله وجنوب الغربى لبرج بوعريرج والى غاية سيدى عيسى او الحضنه الغربيه
وكما قال بن خلدون ان العمور سكنوا فى الحضنه كذالك ومنه
اولاد ماضى من الاحلاف القبليه الكبيره فى الشرق الجزائرى وشمال المسيله حسب بن خلدون هم من اولاد عبدالله احد اكبر قبائل العمور الهلاليه وان اولاد ماضى كانوا يقطنون جهة الاوراس الغربى الجنوبى بالقرب من بسكره وتقول الروايات ان اولاد ماضى هاجروا مع حلفائهم من احد فروع الذواوده من اولاد سباع وهم اولاد عبد الحق الى الحضنه الشماليه وثم جهة صور الغزلان ليزاحم عرش عريب فى تلك الناحيه
المتتبع لفروع عرش اولاد ماضى يجد الأصيل و الدخيل الذى اكثره من قبائل هلاليه فأولاد ماضى العمور اندمج معهم فروع من الذواوده خاصة من اولاد سباع الذواوده الذين كانوا اصحاب اقطاعات المسيله و فروع من لطيف من قبيلة لقمان و آخرين من عرب اشراف و بربر مستعربين من بقايا ونوغه الصنهاجيه و كلهم يدورون فى فلك اولاد ماضى العمور و اصبحوا منهم وكمايلى اهم فروع عرش اولاد ماضى هى
1. اولاد عبد الحق ....ومنهم الفرع الكبير اولاد بوراس ومنهم اولاد بوضياف والتى منهم عائلات بوضياف المنتشره فى المسيله و فى عدة مدن فى الشرق الجزائرى ومنهم الرئيس محمد بوضياف رحمه الله و حيث ان اولاد عبد الحق يرجع نسبهم الى اولاد سباع الذواوده و من فروع اولاد عبد الحق مايلى ... المراشده و اولاد نخله و اولاد سعيدى واولاد بوعبان و فروع من اولاد عزوز و اولاد سديره و المعارف
2. اولاد على بن خالد واولاد عوار وتقول الروايات انهم هم قبيلة اولاد ماضى العموريه الاصليه
3. اولاد بويحى
4. اولاد بديره
5. الخباصه
6. اولاد قانه وهم حلفاء اولاد معتوق و هم من الذواوده اندمجوا فى اولاد ماضى
7. اولاد يحى
8. اولاد سليمان
9. اولاد سديره
10. اولاد معتوق وتقول الروايات انهم من الذواوده او من العرب الاشراف
11. اولاد حمله ... وتتفرع الى اولاد بوعافيه و اولاد سليمان و اولاد الحاج و اولادعلى و لبواشير و اولاد ام هانى و القراده و اولاد نقاز واولاد يعقوب و اولاد نايل و اولاد عامر و اولاد عطيه
12. اولاد منصور بن ماضى ... وتتفرع الى اولاد بوعلى و اولاد الجالس و اولاد موسي واولاد حريز و اولاد بلقاسم واولاد سيدى براهيم و اولاد فالى وهناك من يقول ان اولاد منصور هم من قبيلة لقمان اللطيفيه الأثبجيه و سكنت فروع منها جنوب برج بوعريريج
13. المعارف من العريب اندمجوا فى اولاد ماضى
14. اولاد عزوز و الخباطنه .... هم من الاوراس كانوا مندمجين فى اولاد ماضى لما كان اولاد ماضى يسكنون الاوراس الغربى وهاجروا الى الحضنه معهم
15. اولاد سيلينى و اولاد بوقاهيه وهى فروع مندمجه فى اولاد ماضى و تبدو انها من سدويكش المستعربه
16. العكاكله وهى مندمجه فى اولاد ماضى
----- عرش اولاد عزيز .........شمال ام البواقى
حسب بن خلدون ان اولاد عزيز هم من احد فروع قبائل اولاد محمد من اولاد عبد الله من العمور سكنت هاته القبيله الاوراس الغربى المطل على بسكره اى نواحى جموره و ربما توغلوا الى داخل الاوراس فى المنعه و ثنية العابد ؟؟ تقول الروايات فى الاوراس ان عرش اولاد عبدى طرد اولاد عزيز من الاوراس وبعده نزح اولاد عزيز نحو الشمال وحدث هذا بعد العلامه بن خلدون ومنه اسقتر اولاد عزيز بالقرب من الحلف القبلى السقنيه ومازلت فروعهم الى الآن فى هاته المناطق وفرع آخر تحالف مع العطاطفه من اولاد صوله الذواوده
وتفرقت اولاد عزيز العموريه الاوراسيه بين تلك المناطق عين عبيد و عين مليله
---- عرش اولاد عنان ..... بين غرب قسنطينه و ميله
حسب بن خلدون اولاد عنان من اولاد محمد من قبائل العمور قبيلة اولاد عنان كانت تستوطن الزاب فى مناطق بسكره ثم حل جفاف كبير بأرضها بعد العلامه بن خلدون ادى بها الى شد الرحال الى شمال و انقسمت الى فرعين كبيرين وهما
1. اولاد عنان الشراقه بين عين مليله و عين سماره
2. اولاد عنان الغرابه بين فرجويه و شمال سطيف الشرقى
------ عرش مره شرق سور الغزلان وما جاورها
هم من بقايا بنى مره من العمور و اندمجوا هناك فى الحلف القبلى الكسانه
----- عرش عريب من الاحلاف القبليه الكبيره فى الجزائر مركزه بين عين بسام و سور الغزلان
عرش عريب كان مستقر فى الزاب الغربى البسكرى وهم خليط من فروع من قبائل العمور و قره تحالفت و هاجرت الى الحضنه ثم اخرجهم منها قبائل اولاد ماضى المتحالفه مع الذواوده من الحضنه الى المنطقه المجاوره سور الغزلان الى عين بسام حيث اندمج معهم هناك من بقايا قبائل صنهاجه من بنى جعد و مثنان ومغراوه من زناته و قبائل بنى يزيد الهلاليه المنتشره فى تلك المناطق من اولاد ابى الليل و اولاد عقبه واللاحقيه و اولاد معافه و اولاد زيان و بنى ماضى و اولاد معتوق
و يتفرع عرش عريب الى الفروع التاليه
1. اولاد محيا وهو اكبر فرع فى عرش عريب وهم من قبائل العمور التى ذكرها بن خلدون
2. عرش قره سبيسب lهم من بقايا بنى قره
3. عرش قره شعيبه هم من بقايا بنى قره
4. اولاد عليان
5. اولاد قمره
6. عرش عقبه ... وهو فرع من قبائل بنى يزيد مندمجه فيهم من قبائل اولاد مهدى اليزيديه الهلاليه
7. العوفيه .... ولقد هاجر فرع منهم الى سهول الجزائر العاصمه فى المتيجه بالقرب من الحراش ثم تسلط عليهم الفرنسييين فى بداية الاستعمار و حاربوهم
8. اولاد زيدان
9. الحضبان
10. بنى مسلم وهم من بنى رياح الحضنه تحالفوا مع قبائل العمور
11. اولاد عبد الله ويبدو انهم من العمور
12. اولاد الحاج
13. اولاد عمار
14. اولاد عبد السلام
15. اولاد سيدى داود
16. بنى سليم وهم احد فروع قبيلة بنى سليم من بنى عروه الهلاليه
17. الحامده
18. السراحنه
19. اولاد عبده
20. اولاد محمد بن على
-------- عرش اولاد عبد الله و اولاد حمله ....... فى مناطق جنوب ميله بين شلغوم الى عين مليله
يعتبر عرش اولاد عبد الله من الفروع الكبرى لعرش اولاد عبد النور فى تلول قسنطينه الغربيه و حسب بن خلدون ان اولاد عبد الله هم من العمور و يبدو انهم صعدوا الى تلول شلغوم العيد بعد العلامه بن خلدون فى العهد التركى اثناء تشكل عرش عرب عبد النور و حسب الروايات التاريخيه ان عرش اولاد عبد الله العبدنورى هم من عرش اولاد ماضى الكبير من الحضنه و ينقسم عرش اولاد عبد الله الى مايلى
1. اولاد الحيف
2. اولاد احمد
3. اولاد العربى
4. اولاد سي على
5. اولاد العشاش
6. اولاد زرقه
7. اولاد خلوف
8. اولاد مهنا بن برقوق .. وهم يبدو انهم من بقايا السدويكش التى اندمجت فى اولاد عبد الله العمور
ويجاور عرش اولاد عبد الله الى جهة عين مليله فى منطقة بيرطو عرش اولاد حمله من اولاد ماضى العموريه
و شكرااااااا و الله ادرى و اعلم
>>>>> ردود الأعضـــــــــــــــــــاء على الموضوع <<<<<
==================================
>>>> الرد الأول :
شكرااااااااااااااااااااااااااااااااااااااا
__________________________________________________ __________
>>>> الرد الثاني :
اسم العمور هو متداول لدى ثلالث عروش الآن
العمور فى آفلو
العمور فى النعامه و عين الصفراء
العمور فى الزاب الغربى فى طولقه و ليشانه و بوشقرون
وشكرااا
__________________________________________________ __________
>>>> الرد الثالث :
شكرااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااا
__________________________________________________ __________
>>>> الرد الرابع :
هل هناك فروع من العمور نازحه نحو تيارت
وشكرااا
__________________________________________________ __________
>>>> الرد الخامس :
كل القبائل التي ذكرتها سابقا هم امازيغ مستعربين ينتمون الى شعب زناتة وشعب هوارة اقرئ كتاب بن خلدون والله اعلم
1. اولاد ميمون الشراقه
2. اولاد ميمون الغرابه
3. اولاد دخيل
4. الرحامنه
5. اولاد موخه
6. اولاد زيرى
7. الشكاكله
8. اولاد داود
9. اولاد سعد
10. فراشيش
11. القصاوره
12. اولاد رياب
1. الصواله
2. الشوارب
3. المذابيح
4. اولاد عبد الله
5. اولاد الشحمى
6. المرينات
7. اولاد قطيب
3. اولاد بويحى
4. اولاد بديره
5. الخباصه